کابل‌ها یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های الکتریکی هستند و انتخاب صحیح نوع کابل میتواند تأثیر زیادی بر عملکرد و ایمنی سیستم داشته باشد. دو نوع از کابل‌های متداول در بازار، کابل‌های افشان و کابل‌های مفتول هستند.
مهم‌ترین و کاربردی‌ترین نوع کابل‌ها، کابل‌های افشان و مفتول هستند، آشنایی دقیق با تفاوت‌های بین کابل افشان و کابل مفتول از اهمیت زیادی برخوردار است. با استفاده صحیح از هر یک از این کابل‌ها، می‌توانیم با حداقل مصرف انرژی، به بالاترین کارایی دست یابیم. سپهر جوش در این مقاله، به بررسی تفاوت‌های مهم بین این دو نوع کابل می‌پردازد.
کابل و سیم به هادی‌هایی اطلاق می‌شود که علاوه بر ایزوله‌شدن با مواد عایق، وظیفه انتقال جریان الکتریکی را بر عهده دارند. عایق و هادی دو جزء اصلی تشکیل‌دهنده کابل‌ها هستند. تقسیم‌بندی و تفاوت کابل‌ها بر اساس ویژگی‌هایی نظیر نوع عایق، هادی، سطح مقطع، شکل و جنس صورت می‌گیرد.
هادی‌ها از نظر تعداد رشته به دو دسته کابل‌های چند رشته‌ای (افشان) و تک رشته‌ای (مفتول) تقسیم می‌شوند. بنابراین، تفاوت اصلی کابل مفتولی و افشان به ساختار رشته‌ای آن‌ها برمی‌گردد. کابل‌های افشان دارای چندین رشته نازک هستند که انعطاف‌پذیری بالایی را فراهم می‌کنند، در حالی که کابل‌های مفتول از یک رشته ضخیم تشکیل شده‌اند و مقاومت بیشتری دارند.
این کابل‌ها به عنوان کابل‌های انتقال فشار ضعیف شناخته می‌شوند. در مقابل، کابل‌های فشار قوی وجود دارند که برای انتقال جریان‌های بالاتر استفاده می‌شوند. برای شناسایی کابل‌های چند رشته‌ای از حرف “m” و برای هادی‌های تک رشته‌ای از حرف “e” استفاده می‌شود.
امروزه انواع مختلفی از کابل‌ها برای انتقال جریان در دسترس هستند. کابل‌های مفتول و افشان از جمله کابل‌های پرکاربرد در این حوزه محسوب می‌شوند. یکی از تفاوت‌های مهم بین کابل مفتولی و افشان، مقاومت الکتریکی متفاوت آن‌هاست. همچنین، نحوه استفاده و کاربرد هر یک نیز از جمله موارد مهم در تشخیص این کابل‌ها به شمار می‌آید.
در ادامه، به بررسی دقیق‌تر هر یک از این نوع کابل‌ها خواهیم پرداخت تا به شما در انتخاب مناسب‌ترین گزینه برای نیازهای خود کمک کنیم.
کابل‌های افشان چیست؟
کابل برق افشان از کنار هم قرار گرفتن یک یا چند سیم افشان در یک عایق تشکیل می‌شود. ویژگی‌های کابل افشان به طور کلی مشابه ویژگی‌های سیم افشان است. در واقع، کابل افشان نوعی کابل انعطاف‌پذیر است که معمولاً از دو لایه عایق PVC تشکیل شده است: یک لایه عایق برای پوشش سیم‌ها و یک لایه عایق برای کل کابل.
جنس هادی کابل افشان از مس آنیل شده است که باعث افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش احتمال شکستگی در هنگام خم شدن یا جابه‌جایی می‌شود. این نوع کابل به دلیل ویژگی‌های خاص خود، در سیم‌کشی‌های پرپیچ و خم و در مواردی که نیاز به جابه‌جایی مکرر کابل‌ها وجود دارد، بسیار مناسب است.
کابل‌های افشان به دلیل طراحی سبک و انعطاف‌پذیر خود، در نصب و راه‌اندازی سیستم‌های الکتریکی در محیط‌های مختلف، از جمله منازل، ادارات و صنایع، کاربرد فراوانی دارند. همچنین، این کابل‌ها به دلیل مقاومت در برابر لرزش و حرکت، گزینه‌ای مناسب برای استفاده در تجهیزات متحرک و دستگاه‌های قابل حمل محسوب می‌شوند. به طور کلی، کابل برق افشان با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، گزینه‌ای ایده‌آل برای نیازهای متنوع در حوزه الکتریسیته و سیم‌کشی است.
کابل‌های مفتول چیست؟
کابل مفتولی یکی از انواع کابل‌های برق ساختمانی است که از یک رشته سیم ضخیم ساخته می‌شود. این نوع کابل نسبت به کابل‌های افشان انعطاف‌پذیری کمتری دارد، اما از مقاومت اهمی بالاتری برخوردار است.
ساختار کابل مفتولی شامل یک سیم مسی یا آلومینیومی است که به دور آن یک عایق پلاستیکی پیچیده شده است. این عایق معمولاً از مواد PVC یا PE ساخته می‌شود. کابل مفتولی به دلیل ویژگی‌های خاص خود، برای کاربردهایی که به مقاومت اهمی بالا نیاز دارند، مانند سیستم‌های سیم‌کشی صنعتی، بسیار مناسب است.
علاوه بر این، این کابل به خوبی میتواند در شرایطی که نیاز به مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی وجود دارد، مانند سیم‌کشی در محیط‌های باز، عمل کند. به همین دلیل، کابل مفتولی گزینه‌ای ایده‌آل برای استفاده در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی به شمار می‌آید.
مقایسه کابل‌های افشان و مفتول
1. انعطاف‌پذیری
یکی از بزرگ‌ترین تفاوت‌های بین کابل‌های افشان و مفتول، میزان انعطاف‌پذیری آن‌هاست. کابل‌های افشان به دلیل ساختار رشته‌ای خود انعطاف‌پذیری بالایی دارند و به راحتی در فضاهای محدود نصب می‌شوند. در مقابل، کابل‌های مفتول به دلیل ساختار جامد خود، کمتر قابل انعطاف هستند و برای نصب در فضاهای محدود مناسب نیستند.
2. مقاومت در برابر آسیب
کابل‌های مفتول به دلیل ساختار سخت و مقاوم خود، در برابر آسیب‌های مکانیکی و فشارهای خارجی مقاوم‌تر هستند. این ویژگی آن‌ها را برای استفاده در محیط‌های صنعتی و شرایط سخت مناسب‌تر می‌سازد. کابل‌های افشان، اگرچه انعطاف‌پذیر هستند، اما ممکن است در برابر آسیب‌های فیزیکی آسیب‌پذیرتر باشند.
3. نصب و نگهداری
نصب کابل‌های افشان به دلیل وزن سبک و انعطاف‌پذیری آن‌ها آسان‌تر است. این کابل‌ها معمولاً برای استفاده در مکان‌هایی که فضای کافی برای نصب ندارند، انتخاب مناسبی هستند. کابل‌های مفتول به دلیل سختی و سنگینی، ممکن است نیاز به توجه بیشتری در هنگام نصب داشته باشند.
4. کاربردهای مختلف
کابل‌های افشان معمولاً در سیستم‌های الکتریکی خانگی، تجهیزات صوتی و تصویری، و سایر مواردی که نیاز به انعطاف‌پذیری دارند، استفاده می‌شوند. در حالی که کابل‌های مفتول بیشتر در صنایع سنگین، تأسیسات برقی و محیط‌هایی که نیاز به استحکام بالا دارند، کاربرد دارند.
5 . قیمت
قیمت همواره یکی از عوامل مهم و جدانشدنی در ارزیابی کالاهای صنعتی به شمار می‌آید. در این خصوص، باید گفت که قیمت کابل برق مفتولی معمولاً کمتر از قیمت کابل افشان است. البته این مقایسه بر اساس سایز مشخصی انجام می‌شود؛ به عنوان مثال، قیمت کابل افشان ۲ در ۲.۵ میلی‌متر بیشتر از قیمت کابل مفتولی با همان ابعاد است.
سؤال متداول
1 . کابل مفتول چه خصوصیاتی دارد و در چه مواردی استفاده می‌شود؟ کابل مفتول از یک رشته سیم ضخیم ساخته شده و به دلیل استحکام و مقاومت بالا، بیشتر در کاربردهای صنعتی و سیم‌کشی‌های دائمی استفاده می‌شود.
2. تفاوت اصلی بین کابل افشان و مفتول در چیست؟ اصلی‌ترین تفاوت در ساختار آن‌هاست؛ کابل افشان انعطاف‌پذیر و کابل مفتول سخت و مقاوم است. این ویژگی‌ها تأثیر زیادی بر کاربردهای هر یک دارد.
3. کدام نوع کابل برای نصب در فضاهای محدود مناسب‌تر است؟ کابل افشان به دلیل انعطاف‌پذیری بالای خود، برای نصب در فضاهای محدود و پرپیچ و خم مناسب‌تر است.
4. کابل‌های افشان در چه کاربردهایی بهتر عمل می‌کنند؟ کابل‌های افشان در سیستم‌های الکتریکی خانگی، تجهیزات صوتی و تصویری و هر جا که نیاز به جابه‌جایی مکرر کابل‌ها باشد، مناسب‌تر هستند.
5. کابل مفتول در برابر آسیب‌های مکانیکی چگونه عمل می‌کند؟ کابل مفتول به دلیل ساختار سخت و مقاوم خود، در برابر آسیب‌های مکانیکی و فشارهای خارجی بسیار مقاوم است.
6. کدام نوع کابل برای پروژه‌های صنعتی مناسب‌تر است؟ کابل مفتول به دلیل استحکام و مقاومت بالای خود برای پروژه‌های صنعتی و سیم‌کشی‌های دائمی مناسب‌تر است.
7 . هزینه کابل افشان و کابل مفتول چگونه با یکدیگر مقایسه می‌شود؟ قیمت کابل مفتول معمولاً کمتر از کابل افشان است، به ویژه در سایزهای مشابه.
8 . آیا کابل‌های افشان در برابر رطوبت و خوردگی مقاوم هستند؟ کابل‌های افشان به طور معمول در برابر رطوبت و خوردگی مقاوم نیستند و برای محیط‌های مرطوب باید از کابل‌های مناسب با عایق مقاوم استفاده کرد.
9. چگونه می‌توان انتخاب مناسبی بین کابل افشان و مفتول داشت؟ برای انتخاب مناسب، باید به نیازهای پروژه، شرایط محیطی، انعطاف‌پذیری، میزان جریان و فشار مکانیکی توجه کرد. به این ترتیب می‌توان بین کابل افشان و مفتول انتخاب کرد.
نتیجه گیری
انتخاب بین کابل‌های افشان و مفتول بستگی به نیازهای خاص پروژه و محیط استفاده دارد. اگر نیاز به انعطاف‌پذیری و نصب آسان دارید، کابل‌های افشان گزینه بهتری هستند. اما اگر استحکام و مقاومت در برابر آسیب‌های مکانیکی برای شما مهم است، کابل‌های مفتول را انتخاب کنید.
در نهایت، شناخت دقیق تفاوت‌های بین کابل‌های افشان و مفتول میتواند به شما در انتخاب مناسب‌ترین نوع کابل برای نیازهای خود کمک کند. با توجه به ویژگی‌ها و کاربردهای هر یک از این کابل‌ها، می‌توانید تصمیم هوشمندانه‌تری بگیرید و از مزایای هر نوع کابل بهره‌مند شوید.